سنجش کیفیت زندگی و مقایسه آن در بافت فرسوده و بافت جدید (یک مطالعه تطبیقی از شهر آمل)

نواحی شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی،اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را به عنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت،کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند.اما این نواحی با چالش های مهمی در زمینه های تخریب فیزیکی و محیطی، محرومیت اجتماعی، ناامنی، بیکاری، کمبود مسکن و ترافیک روبرو هستند که این مشکلات کیفیت زندگی شهری را به شدت کاهش می دهند. با این وجود سیاستگذاران و برنامه ریزان در سطوح بین المللی و ملی بر قابلیت شهرها برای بهبود کیفیت زندگی انسان ها تأکید دارند. از این روی برای حل مشکلات بشر شهرنشین و ارتقاء ابعاد کیفی زندگی او مفهومی تحت عنوان کیفیت زندگی مطرح و مورد تحقیق قرار گرفت. شهرهای ایران که متأثر از فرهنگ ایرانی و اسلامی بصورت یک کل منسجم مبتنی بر نظام محله ای عمل می کرده اند در اوایل قرن 13 شمسی با پیوستن ایران به نظام سرمایه داری جهانی و ورود فناوری ماشینی بافت قدیم آنها دچار رکود شده است، لذا در بافت قدیم و فرسوده شهرها نوعی روابط اجتماعی –اقتصادی متفاوت از گذشته ایجاد شده است که با آهنگ زندگی شهری و رونق اقتصادی-اجتماعی امروزی مطابقت ندارد. شهر آمل یکی از قدیمی ترین شهرهای استان مازندران می باشد که 404 هکتار از آن را بافت فرسوده شهری تشکیل می دهد که چهره ای متفاوت از بافت جدید را از جنبه های گوناگون کیفیت زندگی به نمایش می گذارد. از این رو هدف این پژوهش سنجش کیفیت زندگی در بافت فرسوده و جدید شهر آمل براساس مولفه های کالبدی، اقتصادی و اجتماعی است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. ابتدا مطالعات اکتشافی به صورت کتابخانه ای (مروری بر ادبیات موضوع در جهان) و مطالعه میدانی با استفاده از روش پرسشنامه ای انجام شده است. برای تعیین حجم نمونه مورد مطالعه از تکنیک کوکران استفاده شده و در نهایت تحلیل آمار گردآوری شده بوسیله نرم افزار spssو روش های آماری توصیفی انجام گرفته است، همچنین برای جانمایی محدوده مورد مطالعه و تهیه نقشه های تکمیلی از نرم افزار های atuo cadو gisاستفاده شده است. نتایج حاصل از یافته ها نشان می دهد تفاوت معنی داری به لحاظ رضایت از کیفیت مولفه های مختلف کالبدی- اقتصادی و اجتماعی در بافت فرسوده وجدید شهر آمل از دیدگاه ساکنین وجود دارد.